Obowiązek zgłaszania przez organizacje pozarządowe wpisane do KRS i fundacje beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

31 października 2021 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, która nałożyła na stowarzyszenia podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego oraz na fundacje obowiązek zgłaszania beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

Organizacje wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego przed 31 października 2021 roku miały na to czas do 31 stycznia 2022 r. (brak zgłoszenia informacji do CRBR w ww. terminie naraża stowarzyszenie na sankcję administracyjną w postaci kary pieniężnej). Wszystkie nowe stowarzyszenia i fundacje powstałe po wejściu w życie nowelizacji zgłaszają informacje do w/w rejestru w terminie 7 dni (nie licząc sobót i dni ustawowo wolnych od pracy) od dnia wpisu do KRS. 7-dniowy termin obowiązuje także przy kolejnych zmianach beneficjentów rzeczywistych lub innych zmianach danych podlegających wpisowi.

Beneficjentem rzeczywistym stowarzyszenia rejestrowego lub fundacji jest zawsze osoba fizyczna, która zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz statutem ma decydujący wpływ na jej działalność.

Ustawa wskazuje, jak należy ustalać beneficjenta rzeczywistego, którego dane należy zgłosić w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych. W przypadku fundacji i stowarzyszeń rejestrowych beneficjentem rzeczywistym jest każda osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, a jeśli nie można ustalić tożsamości takich osób – każdy członek zarządu organizacji. Organem stanowiącym osoby prawnej jest organ, który dysponuje (na podstawie ustawy albo aktu prawa wewnętrznego, np. statutu) uprawnieniami do przyjmowania wiążących rozstrzygnięć odnoszących się do całej osoby prawnej.

Beneficjent rzeczywisty w stowarzyszeniu rejestrowym

W przypadku stowarzyszenia, organem stanowiącym jest walne zebranie członków, które na mocy ustawy – Prawo o stowarzyszeniach jest najwyższą władzą w stowarzyszeniu i to ono podejmuje wiążące rozstrzygnięcia w najważniejszych sprawach dotyczących całego stowarzyszenia. Z uwagi na to, że minimalna liczba członków stowarzyszenia wynosi 7, a zatem żaden członek walnego zebrania nie dysponuje więcej niż 25% głosów, jako beneficjentów rzeczywistych należy wskazać wszystkich członków zarządu stowarzyszenia. Członkowie komisji rewizyjnej nie są natomiast beneficjentami rzeczywistymi stowarzyszenia, komisja nie jest bowiem organem stanowiącym stowarzyszenia, a jedynie organem kontrolnym.

Beneficjent rzeczywisty w fundacji

W przypadku fundacji, aby ustalić czy organ wymieniony w statucie jest organem stanowiącym, należy przeanalizować kompetencje, jakie mu statut przyznaje i decyzje, jakie może w sprawie fundacji podejmować. Beneficjentami rzeczywistymi będą członkowie tylko tych organów stanowiących fundacji, które liczą mniej niż 4 osoby, bowiem w organie
4-osobowym i większym żaden z jego członków nie ma więcej niż 25% głosu. Jeśli wszystkie organy stanowiące fundacji są co najmniej 4-osobowe, jako beneficjentów rzeczywistych należy wskazać wszystkich członków zarządu fundacji, niezależnie od tego ile liczy osób.

Zgłoszenia dokonują osoby uprawnione do reprezentowania organizacji, zgodnie z zapisanymi w statucie zasadami reprezentacji. Jeśli reprezentacja ta jest więcej niż jednoosobowa, zgłoszenie muszą podpisać te osoby i w takim składzie, jak to jest przewidziane w statucie. To one będą też odpowiadać za poprawność i terminowość dokonanego zgłoszenia. W zgłoszeniu te osoby figurują jako Zgłaszający. Oprócz Zgłaszających, którymi (prawie) zawsze są członkowie zarządu, w rejestrze zgłaszamy beneficjentów rzeczywistych.

Zgłoszenia beneficjentów rzeczywistych stowarzyszenia lub fundacji dokonuje się wyłącznie drogą elektroniczną na stronie https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/ podpisując je kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Jeśli statut organizacji wymaga podpisu więcej niż jednej osoby, formularz wypełnia
i podpisuje jedna z uprawnionych osób, a następnie tak podpisany jest przekazany do podpisania kolejnej osobie.

Źródło:

– ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz. U z 2021 r. poz. 1132)
– portal organizacji pozarządowych: https://ngo.pl (zakładka publicystyka)

Aurelia Kryla

Informację zamieściła: Natalia Nowicka