IV Festiwal Kultury Lasowiackiej to organizowane przez Województwo Podkarpackie wielotematyczne święto kultury ludowej Lasowiaków – grupy etnograficznej żyjącej na terenach dawnej Puszczy Sandomierskiej. Wśród wydarzeń festiwalowych są prezentacje: tradycyjnego tańca i muzyki lasowiackiej, pieśni lasowiackiej, obrzędowości, kuchni i rzemiosła Lasowiaków. Przewidziano atrakcje dla dzieci i dorosłych w formie zabaw, konkursów, stoisk z prezentacjami lokalnych wytwórców. W każdej z jedenastu festiwalowych miejscowości królują muzyka – koncerty kapel i zespołów, potańcówki na drewnianej podłodze. Na wszystkie wydarzenia festiwalowe wstęp jest bezpłatny.

Organizatorami IV Festiwalu Kultury Lasowiackiej 2024 są: Województwo Podkarpackie, Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, oraz Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Wydarzenie zostało sfinansowane z budżetu Województwa Podkarpackiego.

W ramach festiwalu, 21 lipca, w Muzeum Ziemi Leżajskiej odbyło się wydarzenie pt. „Zabawka leżajska symbolem lasowiackiej tradycji”. Placówka przygotowała w tym celu wiele atrakcji. W godz. 15:00-19:00 można było zwiedzić ekspozycję etnograficzno-zabawkarską z tradycyjnymi zabawkami leżajskimi i uczestniczyć w warsztatach tematycznych prowadzonych przez pracowników muzeum przy pomocy wolontariuszek pt.: „Kurki dziobiące”, „Lasowiacki wianek bibułkowy”, „Woskowe cuda” oraz „Kubek z lasowiackim motywem”. Uczestnicy warsztatów zamieniali się w małych zabawkarzy i wykonywali zabawkę ruchomą, pletli wianek, ozdabiali kubek w motywy lasowiackie czy wykonywali świecę z węzy pszczelej.

W tym czasie na dziedzińcu muzeum, można było odwiedzić stoiska przygotowane przez Czesławę Zawadzką z Przychojca:
• „Zagroda mleczna”, w której prezentowano tradycyjny wyrób masła, produkcję sera oraz każdy mógł spróbować swoich sił w dojeniu krowy.
• ” Od ziarenka do bochenka” – gdzie przedstawiono tradycyjny proces wyrobu pieczywa i proziaków oraz wyrabiano, a także wypiekano własne proziaki.

W kąciku edukacyjnym „U pszczelarza” można było zaobserwować życie pszczół w ulu oraz opiekę nad nimi. Prezentację narzędzi wszystkiego, z czym związany jest zawód pszczelarza prowadził Sylwester Młynarczyk.
Na stoisku „Drewniany Świat” ceniony zabawkarz naszego regionu Jan Dudziak z Brzózy Stadnickiej wraz z żoną prezentowali swoje wyroby oraz przedstawiali proces produkcji tradycyjnych zabawek drewnianych.
Ponadto na stoisku wyrobów rękodzielniczych wystawiono m.in. witrażyki, kartki zdobione suszonymi kwiatami oraz karteczki okolicznościowe wykonane metodą quling.

Na stoiskach Koła Gospodyń Wiejskich ”Brzozaki” z Brzózy Królewskiej oraz Koła Gospodyń Wiejskich „Łukowianie” z Łukowej, uczestnicy wydarzenia mogli degustować specjały kuchni lasowiackiej: zawijaki, ryzioki, kasioki, kacapoły, amoniaczki, kapuśniaki, jaglaki, chleb ziołowy, roladę z jabłkiem i ciastka z cukrem.

Po uroczystym otwarciu festiwalu o godz. 16:00, na plenerowej scenie na dziedzińcu muzeum zaprezentowały się Koła Gospodyń Wiejskich: „Brzozoki” z Brzózy Królewskiej oraz „Łukowianie” z Łukowej, które przedstawiły krótkie programy artystyczne nawiązujące do tradycji lasowiackich.

Następnie w wykładzie na temat Lasowiaków Roman Federkiewicz, historyk i pracownik MZL, przybliżył genezę Lasowiaków, wyjaśnił nazwę Lasowiacy/Lesioki, oraz przedstawił legendę o Lasowiackim sercu.

Po wykładzie miał miejsce dalszy ciąg występów artystycznych. Wystąpili uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Leżajsku. Zaśpiewali i zagrali piosenki ludowe: Malarzyku”, „Zasiołam se ogrodecek”, „Matulu moja”, „Powiadają ludzie”, „W gaiku zielonym”, „Stoi w polu grusza”, „Lipka” oraz „Jaś i Zosia” wraz z zespołem Pieśni i Tańca „SAN”.

Przygotowaniem wokalnym zajęła się Iwona Ćwikła, nauczyciel Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Leżajsku, w kapeli przygrywali uczniowie szkoły: I skrzypce: Milena Wiatr i Nikola Nazar, II skrzypce: Hanna Korpal i Julia Rubin, klarnety: Lena Janda i Katarzyna Pisarczyk wraz z dyrektorem szkoły Stanisławem Jaworskim grającym na akordeonie.

Na koniec wystąpił Zespół Pieśni i Tańca „San” działający w Miejskim Centrum Kultury w Leżajsku wraz z kapelą w składzie: skrzypce – Milena Wiatr, klarnet – Katarzyna Pisarczyk, akordeon – Marek Hałas, kontrabas – Konrad Kycia. W repertuarze znalazły się piosenki ludowe: „Jaś i Zosia” – we współpracy z z kapelą szkoły muzycznej, „Drożyna”, „Szesnaście Roków”, „Żebyś mnie kochała” – melodia z Leżajska, „Pił konik wodę”, piosenka na wyjście oraz tańce lasowiackie: polka hurra, walczyk „Grębowskie dzwony”, krakowiaczek, „W lesie chusty prała”, polka w lewo, polka bez nogę, polka z przytupem.

W wydarzeniu, poza licznie przybyłymi mieszkańcami powiatu leżajskiego i nie tylko, udział wzięli m.in.:  dyrektor Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie Damian Drąg, radny Sejmiku Województwa PodkarpackiegoMarek Ordyczyński, Członek Zarządu Powiatu Leżajskiego Wanda Rakszawska-Stopyra, podkarpacki wicekurator oświaty dr Dariusz Półćwiartek oraz przewodnicząca Rady Powiatu Leżajskiego Monika Milo .

MZL

Informację zamieściła: Natalia Nowicka